potasyum sülfat ne demek?

Potasyum sülfat, formülü K<sub>2</sub>SO<sub>4</sub> olan, yanmaz, suda çözünebilen beyaz kristal yapıda bir potasyum tuzudur. Genellikle potasyum ve kükürt kaynağı olarak gübrelerde kullanılır.

Tarihi

Potasyum sülfat (K<sub>2</sub>SO<sub>4</sub>) 14. yüzyılın başlarından beri bilinmekteydi ve Johann Rudolf Glauber, Robert Boyle ve Tachenius tarafından araştırılmaktaydı. 17. yüzyılda, asit tuzu ile alkali tuzu kombinasyonundan oluştuğu için arcanuni veya sal duplicatum olarak adlandırılıyordu.12

Doğal kaynakları

Potasyum sülfatın mineral formu, arkanit, nispeten nadir bulunan bir mineraldir. Potasyum sülfatın doğal kaynakları Stassfurt tuzuunda bolca bulunan minerallerdir. Bu mineraller potasyum sülfat ve magnezyum, kalsiyum ve sodyum sülfatların kaynağıdır.

Bu mineraller:

  • Kainit, MgSO<sub>4</sub>·KCl·H<sub>2</sub>O
  • Schönit, K<sub>2</sub>SO<sub>4</sub>·MgSO<sub>4</sub>·6H<sub>2</sub>O
  • Leonit, K<sub>2</sub>SO<sub>4</sub>·MgSO<sub>4</sub>·4H<sub>2</sub>O
  • Langbeinit, K<sub>2</sub>SO<sub>4</sub>·2MgSO<sub>4</sub>
  • Glaserit, K<sub>3</sub>Na(SO<sub>4</sub>)<sub>2</sub>
  • Polihalit, K<sub>2</sub>SO<sub>4</sub>·MgSO<sub>4</sub>·2CaSO<sub>4</sub>·2H<sub>2</sub>O

Kainit gibi bazı minerallerden potasyum sülfat kolayca ayrılabilir çünkü içerdiği diğer tuzlar suda daha az çözünür.

Kieserit, MgSO<sub>4</sub>·2H<sub>2</sub>O, potasyum sülfat elde etmek için potasyum klorür çözeltisi ile karıştırılabilir.

Üretimi

Potasyum sülfatın üretim şekli sodyum sülfat üretimindekine benzerdir.

Potasyum sülfat, Nicolas Leblanc yöntemine göre potasyum klorürle sülfürik asit tepkimesinden elde edilebilir. Potasyum sülfat aşağıdaki reaksiyona göre üretilir.

2 KCl</sub> + H<sub>2</sub>SO<sub>4</sub> → 2 HCl</sub> + K<sub>2</sub>SO<sub>4</sub>

Hargreaves(en) yöntemi potasyum sülfat üretimi için başlangıç materyali olarak kükürt dioksit, oksijen, su ve potasyum klorür kullanır. Hidroklorik asit buharlaşır. Kükürtün yanmasından SO<sub>2</sub> üretilir.

Özellikleri

Susuz kristalleri çift 6-yüzlü piramit şeklindedir, fakat buna rağmen rombik olarak sınıflandırılır. Şeffaftır, acı, tuzlu bir tadı vardır. Bu tuz, suda çözünebilir ancak Potasyum hidroksit (yoğunluk 1,35) çözeltileri ve saf etanolde çözünmez. 1067 °C'de erir.3

Kullanımı

Potasyum sülfatın temel kullanımı gübre olaraktır. K<sub>2</sub>SO<sub>4</sub>, bazı bitkilere zararlı olabilecek klor içermez. Tütün, bazı meyveler ve sebzeler gibi klora duyarlı bitkiler için potasyum sülfat tercih edilir. Daha az duyarlı bitkiler de eğer toprakta sulama suyundan kaynaklanan klor birikmesi varsa yine de optimum gelişme için potasyum sülfat gerektirebilir.4

İşlenmemiş potasyum sülfat tuzu bazen cam yapımında da kullanılır.

Potasyum hidrojen sülfat

Potasyum hidrojen sülfat veya bisülfat, KHSO<sub>4</sub>, K<sub>2</sub>SO<sub>4</sub> ve eşit mol sülfürik asit ile kolayca üretilebilir. 197 °C'de eriyen rombik piramit yapı oluşturur.

Yararlanılan kaynaklar

Dış bağlantılar

Orijinal kaynak: potasyum sülfat. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.

Footnotes

  1. Windholtz, M(Ed.)& Budavari, S (Ed). (1983). The Merck Index, Rahay: Merck & Co.

Kategoriler